1 -15 Mart 1942: Amerika İşgal Paranoyası Yaşıyor
1 Mart 1942 Japon Donanması’na karşı savaşta yaralanan Kraliyet Donanması ağır kruvazörü HMS Exeter, Java’dan kaçmaya çalışırken düşman tarafından tespit edildi. HMS Exeter ve ona eşlik eden iki muhrip, Japon savaş gemilerinden gelen mermilerle vuruldu. Savaşamayan veya kaçamayan HMS Exeter, 800 kişilik mürettebatı tarafından terk edildiğinde bir Japon torpido tarafından batırıldı. HMS Encounter, geri çekilme ve batan krüvazörü terk etme emirlerini reddediyor.
2 Mart 1942 General John L. DeWitt, tüm etnik Japonların ABD’de sabotaj yapmaya hazır potansiyel hainler olduğuna inanıyor. Amerikalı vatandaşların sınır dışı edilmesinin yasal olup olmadığını soruyor: ‘Bir Japon her zaman Japondur’ diyor. ABD’li General John deWitt Amerikan Batı Kıyısı’nı (California, Washington, Oregon, Arizona) “korunan bölge” olarak ilan etti.
Java ve Sumatra adaları arasındaki Sunda Boğazı’nda Müttefik donanmaları bir başka yıkıcı darbe alıyor. Avustralya kruvazörü HMAS Perth ve Amerikan ağır kruvazörü USS Houston, şiddetli gece savaşından sonra Japonlar tarafından batırıldı. USS Houston’ın 1168 mürettebatından başka bir adam için cankurtaran botunda can yeleğini ve yerini bırakan papaz George Rentz denize atlıyor: “Siz gençsiniz, ben ise hayatımın büyük bir kısmını yaşadım.”
LIFE dergisi bugün, Amerika Birleşik Devletleri’ne karşı 6 ayrı Alman-Japon işgalini hayal ediyor. Amerika’nın spekülatif istilası, Japon filosunun Akdeniz’e dek ulaşması, ABD’de Nazi sabotajcılarının hayali “Beşinci Sütun”faaliyetleri, Mihver güçlerinin Süveyş ve Cebelitarık’ı ele geçirmesini de kapsıyor. Bilim kurgu yazarı Phillip Wylie, Japonlar ilk adım olarak Alaska’yı ele geçireceğini yazıyor.
LIFE’nin Amerikan işgal fantezilerinden birinden: “Güney Kaliforniya’da, arka planda yanan petrol kuyuları ile bir Japon hafif tankı yol kenarında bir benzin istasyonunda yakıt için duruyor. Görevli, mecbur gibi davranıyor ama sonrasında tanka benzin dökerek ateşe veriyor, Japon da onu vuruyor. ”
LIFE dergisi fantezilerine devam ediyor: Alman bombardıman uçakları ABD’yi bombalıyor; Atlantik’i ağır bir bomba yükü ile geçebilen dört motorlu Heinkel-177 Doğu Sahili boyunca uçuyor.
LIFE dergisi fantezilerinede San Francisco, Kaliforniya sahillerindeki bir deniz savaşından sonra Japon donanması ve bombardıman uçakları tarafından saldırıya uğruyor… San Francisco ve Keçi Adası arasındaki Oakland Köprüsü ABD’nin yıkım görevlileri tarafından havaya uçuyor.
3 Mart 1942 Gizli hainler hakkındaki paranoya ABD’ye yayılıyor: Newsweek dergisinin kapağında, Amerika’da faaliyet gösteren varsayılan Mihver casuslarına karşı korunmak için savaşla ilgili konularda sessizlik uyarısı yapılıyor.
Sovyet savaş gemileri Sivastopol kuşatmasını kırmaya çalışıyor; Karadeniz limanına demirleyen gemiler kenti kuşatan Almanları bombalıyorlar.
4 Mart 1942 Avustralya’ya Japon hava saldırısı düzenleniyor: 10 Japon Mitsubishi A6M Zero savaş uçağı[1], batı kıyısında Broome limanına baskın düzenliyor; 88 kişiyi ölürken, yerdeki 22 Müttefik uçağı imha ediliyor. Batı Avustralya’ya Japon baskınında vurulan uçaklar arasında bir Hollanda uçağı KNILM tarafından işletilen bir Douglas DC-3-194 uçağı olan PK-AFV (Pelikaan), İmparatorluk Japon Donanması avcı uçakları tarafından Batı Avustralya’ya düşürüldü. 4 yolcu ölürken içindeki 300.000 £ değerindeki elmas gizlice kaçırıldı.
Louis Renault, Alman işgalcileri için Fransa’nın araç yapım fabrikasını çalıştırmaya devam ettiği için Nazi işbirlikçisi olarak saldırıya uğramış ancak canlı kurtulmuştur. Kraliyet Hava Kuvvetleri bir gecede savaşın şimdiye kadarki en büyük hava saldırısını başlatıyor. 235 bombardıman uçağı, Nazi işgalindeki Paris’in dışındaki Renault fabrikasını vuruyor. RAF, Paris Renault fabrikasının bombalanmasını kutluyor: Renault işgal sonrasında çalışmaya devam ederek Almanlara yılda 18.000 kamyon üretiyordu. Bombardımanda 370’den fazla Fransız sivili ölüyor.
5 Mart 1942 Singapur’da, Japon Ordusu’nun iki haftalık acımasız katliam ve zulmünde binlerce sivil öldü.
Japonlar, özellikle ‘doğaları gereği düşman, Komünist veya İngiliz yanlısı’ olduğuna inandıkları Çinlileri hedef aldı.
6 Mart 1942 İngiliz denizaltısı HMS Torbay Korfu limanına gizlendi, 2 İtalyan ticari gemisini torpidoladıktan sonra kaçtı.
Chua Choon Guan adlı bir Singapurlu, sadece uzun boylu olduğu için Japonların gözünde potansiyel bir sorun çıkarıcı olarak görülmekteydi. Japonlar Çinlileri Punggol plajına götürdüler ve rastgele ateş etmeye başladılar. Chua Choon Guan, hafifçe yaralanmasına karşın bayıldı. Yaralıları süngüleyen Japon askerlerinin dikkatinden kaçıp, diğer cesetlerle birlikte gömüldüyse de kurtulmayı başardı.
7 Mart 1942 Japon birlikleri, Hollanda Doğu Hint Adaları’nın başkenti Batavia’yı ele geçirdi. Hollandalı, Amerikan, İngiliz ve Avustralya birliklerinin direnişi işgalcilerin Java’daki ilerlemesini durduramadı. Java’da ki Hollanda savaş gemilerine ayakta kalmaları için Avustralya’ya kaçmaları emredildi, ancak Japon kuvvetleri deniz ve gökyüzünü kontrol ediyor. Japonlardan kaçınmak için mayın tarama gemisi Abraham Crijnssen onu tamamen orman yapraklarıyla kaplı küçük bir ada gibi kamufle oluyor: Hollandalı denizciler gemi güvertesini örtmek için dalları kesti ve açıkta kalan yüzeyleri kaya grisi ile boyadı. Abraham Crijnssen sadece geceleri seyrediyor, gün ışığından yararlanma saatlerini Endonezya’nın 1000 adasından biri olarak görünüyor.
Japon ordusu kilometrelerce ötedeyken İngilizler Burma’nın başkenti Rangoon’u terk ediyor ve kaçarken malzemelerini yakıyorlar. İngiliz birlikleri Rangoon’dan Hindistan sınırına doğru çekiliyor. Bazı Birmanyalılar Japonları kendilerini İngiliz İmparatorluğu’ndan kurtardıkları için tezahüratlarla karşılamaya hazırlar. Buna karşılık İngilizlerin Burma’dan çekilmesinden korkan diğerleri “İngilizler, iflas eden bir şirketi kapatan bir yönetici gibi imparatorluklarını terk ediyorlar” diyorlar.
8 Mart 1942 Java adasındaki Hollanda Haber Radyosu, son mesajını gönderdi: “Şimdi kapatıyoruz. Yaşasın kraliçemiz! Daha iyi günlerde görüşmek üzere!”. Hollanda Doğu Hint Adaları’ndaki en büyük ve en önemli ada olan Java neredeyse ele geçirildi. Japonlar anahtar şehirleri ele geçirdiler, demiryollarına el koydular ve Müttefik limanlarını bombaladılar.
Beş Afrikalı kökenli Amerikalı havacı Alabama, Tuskegee’deki ABD Ordusu Hava Kuvvetleri uçuş okulundan mezun oldu: Bunlar Amerikan tarihindeki ilk siyah askeri pilotlar.
Alabama’da siyah pilotların eğitimine karşı şiddetli muhalefet var; TIME dergisi şöyle bildiriyor: “Beyaz bir çiftçi Tuskegee üssüne telefon ederek kadınlarına karşı selam veren ilk zenci askeri öldüreceğini söylüyor… ABD halkı arasındaki bu tür bir bölünme sadece Hitler’in istediği şey yorumu yapılıyor.”
9 Mart 1942 Kuzey Afrika’daki İtalyan birlikleri zayıf donanımdan şikayetçi: İtalyan askerlerden Vittorio Vallicella: “Makarna kaynatmak için bile suya sahip değiliz ama subaylar İtalya’dan şarap getiriyor… “Bu, Roma’nın Palazzo Venezia‘sına rahatça yerleşmiş olan Faşist hiyerarşisi tarafından bize layık görülen yoksulların savaşı “.
Hitler ve Mussolini İtalyan Alpleri’nde buluşuyor. Afrika’daki kayıplardan hayal kırıklığına uğrayan Duce, “Bu savaş İtalyan halkına göre değil. Biz böylesine muazzam ve belirleyici bir test için olgunluğa veya tutarlılığa sahip değiliz. Bu savaş Almanlar ve Japonlar için”.
10 Mart 1942 İngiltere‘de tayın uygulaması can yakmaya başlıyor: Gıda Bakanlığı beyaz ekmek satışını yasakladı; yüksek vitaminli, gri ve çiğnenebilir bir ekmek için öğütülmüş buğday kabuğu ile yapılan “Ulusal Buğday Unu Somunu” ile veriliyor. Yeni Ulusal Somun pek sevilmiyor hatta halk arasında “Hitler’in gizli silahı” lakabıyla anılıyor.
Bu hafta Yahudi bayramı Purim kutlanıyor. Alman işgali altındaki Avrupa’da Yahudiler neşeyle kutlanması gereken bu festivali korku, açlık ve korkunç zulüm altında geçiriyor. Polonya’daki birkaç gettoda Naziler, 10 Yahudi erkeği bir Purim kurtuluş söylencesinin zalim parodisine astılar.
Varşova gettosunda Yahudi Polonyalılar, Nazi işgalcilerinin el koymalarını önlemek için zencefilli bisküvi paketlerini 100’er gram olarak hazırlıyor.
11 Mart 1942 Japon birlikleri Yeni Gine’ye çıktı: Japonlar eğer bu adayı fethederse Avustralya’nın kuzey kıyısından sadece 90 mil uzakta olacaklar. Japonya Güneydoğu Asya’da yeni zaferleri kutluyor: Müttefik kuvvetler Java’yı savunmayı bıraktı ve İngiliz birlikleri Rangoon’dan çekilerek, Japonların daha fazla savaşmadan Burma’nın başkentini almasına izin verdi.
Filipinler’de Bataan yarımadasında sıkışıp kalan Amerikan kuvvetlerinin mühimmat, yemek ve umut azalıyor. Birlikler Molotof kokteylleriyle Japon tanklarına karşı savaşıyor.
12 Mart 1942 Bataan’daki Amerikalı asker Sidney Stewart: “Hiç kimse teslim olmayı düşünmedi. Arkadaşlarımızın kesik bedenlerini Japonların eline düştüklerinde gördük “Yaşamlarımız için dua ettik ve ABD’den gelecek yardımı bekledik”. Bununla birlikte Filipinler üzerindeki Müttefik kuvvetlerine hiçbir takviye gelmedi”.
Başkan Roosevelt, General Douglas MacArthur’a Filipinler’den Japonlara yakalamadan kaçmasını emretti. General MacArthur ayrıca, Cumhurbaşkanı Quezon tarafından MacArthur’un “muhteşem savunması” için “tazminat ve ödül” olarak kişisel olarak Filipin hükümetinden 500.000 dolarlık gizli ödeme alıyor.[3] MacArthur, personeli ve ailesi, Avustralya’ya bağlı küçük ABD PT teknelerinden birisiyle Japonlarca kuşatılan Filipinler’den kaçıyor. 90.000 ABD ve Filipinli asker ise Bataan’da sıkışıp kalmış durumda.
13 Mart 1942 Amerikan İç Savaşı’ndan bu yana ilk kez, ABD askerleri açık hava hastanelerinde yatmak zorunda kalıyor, bazıları ise Filipin ormanında hamaklarda uyumak zorunda. Her gün 500-700 Amerikalı veya Filipinli sıtma veya tüberküloz teşhisi hastaneye kaldırılıyor. Hastalara verecek ilaç kalmadı. Filipinler’de 77 Amerikalı hemşire, “Bataan’ın Savaş Çanları” lakaplı 80.000’den fazla asker için tıbbi bakımın çoğunu sağlıyor.
ABD ve Kanada’dan gelen büyük kredilere rağmen, İngiltere daha fazla borç almak için hala umutsuz durumda. İngiltere halkı savaş çabalarına “yatırım yapmak” için savaş tasarruf sertifikaları almaya çağırdı. İngiltere hükümeti, İngiltere’nin savaş çabalarına yaptığı harcamanın şimdi 9 milyon sterline ulaştığını bildirdi: Birinci Dünya Savaşı’nın finansman maliyetinin tamamından daha fazlası.
14 Mart 1942 İngiliz halkı “Ulusal Tasarruflar” (“National Savings) almaya çağırılıyor ve büyük ölçüde devlet harcamalarını desteklemek için İngiltere hükümetine çok düşük faizle para ödünç veriliyor: “Özgür Olma Hakkını Savunmak İçin Ödünç Alın” sözleriyle propaganda yapılıyor.
ABD, 17 Doğu eyaletinde benzin satışlarında kısıtlamalar olduğunu duyuruyor: Alman U-botları yüzünden yakıt tedariki % 20 oranında kesiliyor.
New York Times SSCB’deki Kızıl Ordu saldırılarını gösteriyor ancak kış havalarına daha iyi donanımlı taze birliklere rağmen Sovyetler, Stalin’in umduğu gibi Mihver hatlarını çökertmeyi başaramadı.
Moskova’nın batısındaki Rzhev’de Kızıl Ordu, Almanların savunduğu müstahkem bir bölgeye karşı bir milyondan fazla asker gönderdi. Şimdi Wehrmacht hatlarının arkasına paraşütçü indiriyorlar. Almanlar Kırım’ı kontrol ediyor, Sovyet güçlerini Kerç yarımadası boyunca Sivastopol’da ve küçük sahillerde sıkışmış halde bırakıyorlar (Bkz. Rusyanın Karadeniz Filosu). Ruslar umutsuzca Wehrmacht hatlarını kırmaya çalışıyor. Büyük bir Rus tank gücü Kırım’a saldırıyor: Kızıl Ordu, Kerç yarımadasında köprü başlarını vuruyor ve Sivastopol’ü kuşatan Alman güçlerini yarmaya çalışıyor. Kırım’da yüzlerce Sovyet tankı imha ediliyor; Wehrmacht Kızıl Ordu’yu pusuya düşürebilecek güçte ve Luftwaffe Karadeniz üzerinede baskın görünüyor.
İngiliz Sağlık Bakanlığı, İngiltere‘de” soğuk algınlığı ve grip yayılımını denemek ve önlemek için “ulusu savaşabilecek denli sağlıklı tutabilmek” için yeni bir kamu bilgilendirme kampanyası başlattı. Sağlık Bakanlığı, işyerleri, mağazalar ve ulaşım yoluyla enfeksiyonun yayılmasını durdurmak istiyor.
15 Mart 1942 Son Sovyet saldırısı, Sivastopol yolunda Almanların şiddetli direnişine maruz kaldığından, Kırım’da üç gün içinde 300 Kızıl Ordu tankı imha edildi.
Notlar
[1] Mitsubishi A6M, uçak gemileri için tasarlanmış, II. Dünya Savaşı’nda Japonlar tarafından çok etkili biçimde kullanılmış alttan tek kanatlı, tek kişilik, hafif bir avcı uçağı. Hizmete girdiği 1940 yılının Kōki’nin 2600 yılına tekabül etttiği için 2600’nun son hanesi olan 0’dan alınarak ‘Rei Şiki’ diye adlandırılmıştı.
[3] https://www.pbs.org/wgbh/americanexperience/features/macarthur-secret-payment/